Online lezen is totaal iets anders dan offline lezen. Dit was voor mij de grootste eye-opener van de MBO-Taalconferentie van de MBO-Taalacademie (ITTA), dat plaatsvond vrijdag 22 september 2017, in Amersfoort. Drie keer per jaar organiseert de MBO-Taalacademie een conferentie. Ook deze keer waren er weer interessante sprekers, met nieuwe wetenschappelijke inzichten en veel tips voor de praktijk. Een verslag.
Waarom is online lezen totaal iets anders dan offline lezen? Online teksten hebben vaak geen inleiding, kern en slot. De samenvatting van een tekst kan overal staan. In de tekst staan vaak hyperlinks. Online leesvaardigheid gaat om doelgericht lezen, weten op welke vraag je een antwoord zoekt, deze in deelvragen op te kunnen delen en te evalueren of je doel bereikt is. Wat ze leren uit de huidige boeken is niet wat de studenten nu nodig hebben en kunnen gebruiken, aldus Jeroen Clemens.
“MBO Taaldocent, wees een amateur!” : de slotzin en het advies van de Vlaming Pedro de Bruyckere. Een amateur heeft niet alleen de betekenis van vrijwilliger, maar ook die van liefhebber. We staan als MBO-docenten voor de uitdaging om niet alleen aan te sluiten bij de online-ontwikkelingen in deze maatschappij, we hebben voor onze studenten de weg te bereiden. Dit vraagt om een ander repertoire op te bouwen: een andere inhoud en een andere aanpak. Dat doe je niet alleen met je hoofd, maar vooral met je hart.
Quotes
“Is niet alles wat na je geboorte heeft plaatsgevonden een nieuwe ontwikkeling? Dat kinderen van nu digital natives zijn, is een illusie.” Pedro de Bruyckere, OU.
“Studenten kunnen veel informatie vinden, maar nemen daar oppervlakkig kennis van. Deep learning vraagt om uit deze informatie een keuze te maken, te synthetiseren met andere informatie en effectief te delen. Daar zijn de studenten niet goed in en dat hebben wij ze te leren.” Jeroen Clemens, op basis van publicatie Paul Kirschner.
“Hoe studenten voor te bereiden op beroepen die er nu nog niet zijn? Leid ze niet op voor een beroep, maar voor werk. Met meer aandacht voor generieke vaardigheden, waaronder netwerken.” Andréa Klaeijsen, ECBO.
“Wat je als docent kunt doen, is voorbeeldgedrag tonen, nieuwe werkvormen uitproberen en –niet vergeten- feedback te geven. Probeer het uit: FAIL staat voor first attempt in learning!” Andrea Klaeijsen, ECBO
“Als professional, als burger en als persoon leven de studenten in een online wereld. Ze hebben te leren om bewust, kritisch en actief met informatie en kennis om te gaan. Zoeken, filteren en beoordelen wat waar is en niet waar.” Patrick Koning, Koning Willem 1 College.
“Online lezen, online spreken en online schrijven zouden in het curriculum moeten worden opgenomen als digitale geletterdheid. Nederlands is digitale geletterdheid. Het gaat om het maken van video’s, blogs, fotocollages, infographics. Maar ook om het online reageren op posts, welk beeld manifesteer je online van jezelf?” Jeroen Clemens
De 21e eeuwse vaardigheden die nodig zijn voor de beroepen van de toekomst, zijn te herleiden tot twee: informatievaardigheden en informatiemanagement (naar: Paul Kirschner, 2017, OU)
In de workshops waren nog aanvullende praktische tips, zoals de boeken Kleppen Dicht, Digitaal en de site Mediawijsheid van Kennisnet. En ja, deze blog had beter een youtube-filmpje kunnen zijn, een online presentatie of een vlog: Beeld heeft de toekomst. Volgende keer beter.
Dank Tiba en Inge!
Lilian Boonstra
September 2017