Aanbevelingen voor de nieuwe MBO-docentenopleidingen

Deze maand heb ik mijn tweedegraadsdocentenopleiding Nederlands aan de HAN met goed gevolg afgerond. De vraag achter mijn afstudeerscriptie was: hoe word ik van een startbekwaam MBO-docent een vakbekwaam MBO-docent?  Op dit moment zijn er meerdere opleidingen bezig een nieuwe opleiding te maken voor mbo-docenten. De huidige docentenopleidingen blijken slecht aan te sluiten op het MBO, want ze zijn vooral gericht op het opleiden van docenten in het voortgezet onderwijs.

Theunissen & Poulussen (2017) pleiten in de canonberoepsonderwijs ervoor dat nieuwe mbo-docentenopleidingen zich richten op drie docentrollen van de mbo-docent: een pedagogisch-didactische, die van begeleider en van ontwikkelaar. Hierbij wil ik op basis van mijn afstudeeronderzoek de volgende aanbevelingen doen:

De pedagogisch-didactische rol splitsen
Ik stel een splitsing voor in twee rollen: afzonderlijk zijn de vraagstukken te groot om ze op een hoop te gooien. De concerns gaan didactisch over het aansluiten op vaak een zeer laag niveau Nederlands en over differentiëren. De verschillende soorten onderwijs (klassikaal-frontaal, individueel maatwerk, geïntegreerd of hybride onderwijs) vragen om kennis, creativiteit en flexibiliteit bij de docent.

Pedagogisch gezien is er meer bagage nodig voor het contact met de complexe doelgroep (probleemjongeren, NT2). Aanvulling @Ciscavanderspan: En de complexiteit van de doelgroep bestaat ook uit de grote diversiteit: jong, ouder, BOL of BBL en behoorlijk verschillende beginsituaties.

Rol assessor toevoegen
De mbo-docent is ook assessor, examinator. Aan deze rol worden landelijk eisen gesteld. Een training hiervoor is verplicht. Ook als startend docent ben je assessor van zittenblijvende laatstejaars. Aandacht hiervoor in de opleiding zou handig zijn.

Rol collega toevoegen
Naast een vakinhoudelijke taak heb je als mbo-docent ook teamtaken. Dat mag meer plaats krijgen in de opleiding van de mbo-docent: welke taken teams hebben, welke teamrollen er zijn, welke het best bij jou past, het belang van goed samenwerken en wat een professionele werkhouding inhoudt. Aanvulling @barthahuijberts: ontwikkeling competentie plannen en organiseren (zelf werkdruk voorkomen) en leren omgaan met mopperende collega’s.

Kennis van het beroep
Voor taalbewust vakonderwijs is het van belang om je te verdiepen in het beroep waar de mbo-studenten voor worden opgeleid, bijvoorbeeld in de richting zorg, techniek, dienstverlening of creatief. Deze exercitie zou tijdens de opleiding/ stage al wel eens geoefend kunnen worden.

Lilian Boonstra

November 2017

Bron: Theunissen, M. & Poulussen, M. (2017, maart). Mbo-docent, een vak apart. Geraadpleegd op 14 september 2017, van http://www.canonberoepsonderwijs.nl/2_1295_Professionalisering_docenten.aspx